Bijna 800 ongelukken op de A7 in drie jaar tijd
26.Jan.2019
Een winterse, donkere dinsdagmorgen in Groningen. De zon is net op, maar heeft geen schijn van kans tegen het dikke wolkendek. Dit meldt RTV Noord.
Regen, en een poest wind. Een automobilist belt naar de filemelder op Radio Noord. 'Het is weer bal jongens, het staat muurvast bij Kolham.'
Een file van acht kilometer, een vertraging van drie kwartier, meerdere auto's die op elkaar zijn geklapt. Geen gewonden deze keer, gelukkig.
Feest
Het lijkt inderdaad wel of het alle dagen 'feest' is op de A7. Maar gebeuren er nou werkelijk meer ongevallen dan voorheen? Reden voor ons om eens in de cijfers te duiken. Om eerlijk te zijn bleek die zoektocht een stuk lastiger dan we hadden verwacht. Verkeersongevallen vastleggen op een snelweg: daar komt nogal wat bij kijken, zo blijkt. Vooral als je die cijfers een betekenis wil geven.
Behapbaar
Om het enigszins behapbaar te houden, beperken we ons tot de A7 die door onze hele provincie loopt, van de Duitse grens tot aan Friesland. Uit cijfers van Rijkswaterstaat blijkt dat er tussen 2015 tot en met 2017 bijna 800 ongevallen zijn gebeurd. Het werkelijke aantal ligt hoger, omdat niet alle ongelukken worden vastgelegd. In die drie jaar nam het aantal geregistreerde ongevallen toe met 3,5 procent.
Bronnen
Bij een verkeersongeval maakt de politie proces verbaal op. Die gegevens worden doorgestuurd naar wegbeheerder Rijkswaterstaat. Bij de analyse van de cijfers kijkt Rijkswaterstaat ook naar ziekenhuisopnames en data van bergingsbedrijven.
Uiteindelijk controleert het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat of de data niet dubbel ingevoerd zijn en vervolgens vult het ministerie de gegevens aan met andere bronnen. Desondanks geeft het nog geen volledig beeld. 'Ongevallen waarbij betrokkenen het zelf regelen zien we niet', verduidelijkt Jouke van Schepen, verkeerskundige bij Rijkswaterstaat. 'Dan moet je denken aan kleine blikschade. Daar horen we simpelweg niets van.'
Kettingbotsing
Ongevallen waarbij meerdere voertuigen betrokken zijn, staan geregistreerd als een enkel ongeval. Anders zou een kettingbotsing waar zestien auto's bij betrokken zijn, minstens acht keer als ongeval worden geregistreerd. Dat zou een vertekend beeld geven.
Dit zijn dan de cijfers die uiteindelijk in de statistieken terecht komen:
Afbeelding
Omdat het om veel cijfers gaat (ongevallen worden op de hectometerpaal nauwkeurig geregistreerd) en er ook nog andere bronnen bij worden betrokken, duurt het maanden voordat alle gegevens op een rijtje staan. Voordat we de feiten over 2018 hebben, zijn we zeker een paar maanden verder. Het afgelopen jaar onbreekt daarom nog in het overzicht.
Dus de vraag of het aantal ongevallen het afgelopen jaar is toegenomen, valt op dit moment alleen met natte-vingerwerk te beantwoorden. Gevoelsmatig zeggen we ja, maar we kunnen het (nog) niet bewijzen.
Drukker
Wat we wél kunnen zien, is dat het aantal geregistreerde ongevallen in de jaren 2015 tot en met 2017 (licht) is toegenomen. Hoe komt dat? Volgens verkeerskundige Van Schepen ligt dat onder meer aan de toename van de verkeersintensiteit. Als de economie aantrekt zijn er in het algemeen meer voertuigen op de weg. 'Het is nou eenmaal drukker op de weg, dus zijn er ook meer ongevallen. Vooral tijdens de spitsuren zien we dat.'
Interactie
'Als het drukker is, dan is er ook meer interactie tussen voertuigen', legt Van Schepen uit. 'Dan wordt de kans op ongevallen groter. Je moet je voorstellen dat als een iemand plotseling hard remt, de kans groter is dat wagens op elkaar botsen. Als auto's met een constante snelheid rijden dan is de kans op ongevallen kleiner.'
'Een andere verklaring is dat bestuurders tegenwoordig vaker andere dingen aan het doen zijn dan het stuur vasthouden', gaat Van Schepen verder. 'Je moet denken aan bijvoorbeeld smartphones en navigatiesystemen.'
Volgens Van Schepen kunnen beide oorzaken met elkaar te maken hebben. 'Bestuurders letten minder op de weg, dus als ze plotseling moeten remmen dan is het te laat. Het is extra afleiding dat je in de auto hebt. Maar dit is een landelijk probleem.'
De A7
De A7 loopt van Zaanstad, over de Afsluitdijk en langs Frieschepalen bij de grens met de provincie Groningen (bij hectometerpaal 169,7), naar de Duitse grens bij Bad Nieuweschans (bij hectometerpaal 253,2). De weg tussen Stad en Friesland is ongeveer 25 kilometer lang. Aan de andere kant tussen Stad en Duitsland is de lengte van de weg ongeveer 48 kilometer.
Binnen de grenzen van de gemeente Groningen verandert de A7 in de N7. De N7 staat ook bekend als de zuidelijke ringweg.
Ongevallen tussen hectometerpaal 195 en 204,9, een kleine stukje A7 en de N7, zijn niet bij het aantal van 786 ongevallen meegerekend. Dat is ongeveer tussen Stadspark en knooppunt Westerbroek.
Bergingsbedrijf Collewijn faciliteert grofweg de autobergingen tussen Frieschepalen en Leek. Uit cijfers van dit bergingsbedrijf bleek begin 2017 dat het tussen 2012 en 2016 bijna 40% vaker uitrukte bij ongevallen op de A7
Ogen op de weg
Col Collewijn van bergingsbedrijf Collewijn denkt dat er meer ongevallen op de A7 plaatsvinden. 'Dat zien we aan het aantal meldingen, die nemen jaarlijks toe.'
Net als verkeerskundige Van Schepen is Collewijn van mening dat afleiding de boosdoener is voor veel ongevallen. 'Je hoort twee handen aan het stuur te hebben en twee ogen op de weg, maar veel mensen worden afgeleid door schermen die in de auto aanwezig zijn. Dan rijden de auto's ook nog dicht bij elkaar op hoge snelheid.'
A7? Attent!
In 2017 voerde Rijkswaterstaat samen met de politie en het Openbaar Ministerie de campagne 'A7? Attent!'. Door middel van voorlichting en extra controles moest een veiliger rijgedrag worden gestimuleerd. Zo lette de politie extra op het gebruik van de mobiele telefoon achter het stuur.
Helft korter
Opvallend aan de cijfers is dat het aantal ongevallen tussen Friesland-Stad en Stad-Duitsland bijna gelijk is, terwijl die route richting Drachten bijna de helft korter is. Van Schepen denkt dat ook hier het verschil in verkeersintensiteit daar debet aan is. Op de wegvakken direct ten westen van Westpoort, ten westen van Hoogkerk, lag de verkeersintensiteit in 2017 op 60400 voertuigen per dag. Aan de andere kant van Stad, net ten oosten van Westbroek, lag de verkeersintensiteit op de wegvakken op 49400 voertuigen per dag.
'Van Groningen naar de Duitse grens wordt de verkeersintensiteit snel lager', zegt Van Schepen. 'Richting Drachten blijft het hoog. Dat verklaart ook dat daar relatief meer ongevallen gebeuren.''
Appels en peren
Het is moeilijk om te zeggen of een weggedeelte gevaarlijker is geworden. Helemaal als je wegen onderling wilt vergelijken. Dat heeft te maken met meerdere factoren, zoals het wegontwerp, de verkeersintensiteit, het gedrag van jij en ik als automobilist (zoals smartphonegebruik achter het stuur), wegwerkzaamheden en weersinvloeden.
Hoe weet Rijkswaterstaat dan als wegbeheerder of bepaalde punten gevaarlijker zijn geworden? 'Stel je voor dat het landelijke gemiddelde op drie ongevallen per kilometer ligt en op een bepaald weggedeelte blijkt dat vier ongevallen te zijn. Dan valt het op', zegt Van Schepen. 'Zo worden we geprikkeld. Dan kijken we of we daar oorzaken voor kunnen vinden. Vinden er bijvoorbeeld meer kop-staartbotsingen plaats of is er bijvoorbeeld sprake van spoorvorming?'
Gevaarlijker
Een voorbeeld van een weg waarbij maatregelen worden genomen is de A7 zelf. Na onderzoek van Rijkswaterstaat, waarin de gegevens van meerdere jaren zijn meegenomen, bleek dat het ongevallencijfer op de A7 tussen Groningen en Joure tot de top van Nederland behoorde.
'Als je naar de weg ten westen van de stad Groningen kijkt, dan blijken sommige weggedeelten qua ongevallen boven het landelijke gemiddelde te liggen', zegt Van Schepen. 'Is de weg dan gevaarlijker? In zeker zin wel.' Volgens Van Schepen moet ook dit wel genuanceerd worden. Zo kan een onderzoek over een andere tijdsperiode weer een ander resultaat opleveren.
Handel
Natuurlijk, een weggesleepte auto is voor een bergingsbedrijf ook handel. Maar dat weerhoudt Cor Collewijn niet van een eigen analyse. 'De hoge snelheid in combinatie met afleiding in de auto zorgt voor veel ongevallen. Ik denk dat ze de maximum snelheid nooit naar 130 kilometer per uur hadden moeten verhogen.'
Regen, en een poest wind. Een automobilist belt naar de filemelder op Radio Noord. 'Het is weer bal jongens, het staat muurvast bij Kolham.'
Een file van acht kilometer, een vertraging van drie kwartier, meerdere auto's die op elkaar zijn geklapt. Geen gewonden deze keer, gelukkig.
Feest
Het lijkt inderdaad wel of het alle dagen 'feest' is op de A7. Maar gebeuren er nou werkelijk meer ongevallen dan voorheen? Reden voor ons om eens in de cijfers te duiken. Om eerlijk te zijn bleek die zoektocht een stuk lastiger dan we hadden verwacht. Verkeersongevallen vastleggen op een snelweg: daar komt nogal wat bij kijken, zo blijkt. Vooral als je die cijfers een betekenis wil geven.
Behapbaar
Om het enigszins behapbaar te houden, beperken we ons tot de A7 die door onze hele provincie loopt, van de Duitse grens tot aan Friesland. Uit cijfers van Rijkswaterstaat blijkt dat er tussen 2015 tot en met 2017 bijna 800 ongevallen zijn gebeurd. Het werkelijke aantal ligt hoger, omdat niet alle ongelukken worden vastgelegd. In die drie jaar nam het aantal geregistreerde ongevallen toe met 3,5 procent.
Bronnen
Bij een verkeersongeval maakt de politie proces verbaal op. Die gegevens worden doorgestuurd naar wegbeheerder Rijkswaterstaat. Bij de analyse van de cijfers kijkt Rijkswaterstaat ook naar ziekenhuisopnames en data van bergingsbedrijven.
Uiteindelijk controleert het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat of de data niet dubbel ingevoerd zijn en vervolgens vult het ministerie de gegevens aan met andere bronnen. Desondanks geeft het nog geen volledig beeld. 'Ongevallen waarbij betrokkenen het zelf regelen zien we niet', verduidelijkt Jouke van Schepen, verkeerskundige bij Rijkswaterstaat. 'Dan moet je denken aan kleine blikschade. Daar horen we simpelweg niets van.'
Kettingbotsing
Ongevallen waarbij meerdere voertuigen betrokken zijn, staan geregistreerd als een enkel ongeval. Anders zou een kettingbotsing waar zestien auto's bij betrokken zijn, minstens acht keer als ongeval worden geregistreerd. Dat zou een vertekend beeld geven.
Dit zijn dan de cijfers die uiteindelijk in de statistieken terecht komen:
Afbeelding
Omdat het om veel cijfers gaat (ongevallen worden op de hectometerpaal nauwkeurig geregistreerd) en er ook nog andere bronnen bij worden betrokken, duurt het maanden voordat alle gegevens op een rijtje staan. Voordat we de feiten over 2018 hebben, zijn we zeker een paar maanden verder. Het afgelopen jaar onbreekt daarom nog in het overzicht.
Dus de vraag of het aantal ongevallen het afgelopen jaar is toegenomen, valt op dit moment alleen met natte-vingerwerk te beantwoorden. Gevoelsmatig zeggen we ja, maar we kunnen het (nog) niet bewijzen.
Drukker
Wat we wél kunnen zien, is dat het aantal geregistreerde ongevallen in de jaren 2015 tot en met 2017 (licht) is toegenomen. Hoe komt dat? Volgens verkeerskundige Van Schepen ligt dat onder meer aan de toename van de verkeersintensiteit. Als de economie aantrekt zijn er in het algemeen meer voertuigen op de weg. 'Het is nou eenmaal drukker op de weg, dus zijn er ook meer ongevallen. Vooral tijdens de spitsuren zien we dat.'
Interactie
'Als het drukker is, dan is er ook meer interactie tussen voertuigen', legt Van Schepen uit. 'Dan wordt de kans op ongevallen groter. Je moet je voorstellen dat als een iemand plotseling hard remt, de kans groter is dat wagens op elkaar botsen. Als auto's met een constante snelheid rijden dan is de kans op ongevallen kleiner.'
'Een andere verklaring is dat bestuurders tegenwoordig vaker andere dingen aan het doen zijn dan het stuur vasthouden', gaat Van Schepen verder. 'Je moet denken aan bijvoorbeeld smartphones en navigatiesystemen.'
Volgens Van Schepen kunnen beide oorzaken met elkaar te maken hebben. 'Bestuurders letten minder op de weg, dus als ze plotseling moeten remmen dan is het te laat. Het is extra afleiding dat je in de auto hebt. Maar dit is een landelijk probleem.'
De A7
De A7 loopt van Zaanstad, over de Afsluitdijk en langs Frieschepalen bij de grens met de provincie Groningen (bij hectometerpaal 169,7), naar de Duitse grens bij Bad Nieuweschans (bij hectometerpaal 253,2). De weg tussen Stad en Friesland is ongeveer 25 kilometer lang. Aan de andere kant tussen Stad en Duitsland is de lengte van de weg ongeveer 48 kilometer.
Binnen de grenzen van de gemeente Groningen verandert de A7 in de N7. De N7 staat ook bekend als de zuidelijke ringweg.
Ongevallen tussen hectometerpaal 195 en 204,9, een kleine stukje A7 en de N7, zijn niet bij het aantal van 786 ongevallen meegerekend. Dat is ongeveer tussen Stadspark en knooppunt Westerbroek.
Bergingsbedrijf Collewijn faciliteert grofweg de autobergingen tussen Frieschepalen en Leek. Uit cijfers van dit bergingsbedrijf bleek begin 2017 dat het tussen 2012 en 2016 bijna 40% vaker uitrukte bij ongevallen op de A7
Ogen op de weg
Col Collewijn van bergingsbedrijf Collewijn denkt dat er meer ongevallen op de A7 plaatsvinden. 'Dat zien we aan het aantal meldingen, die nemen jaarlijks toe.'
Net als verkeerskundige Van Schepen is Collewijn van mening dat afleiding de boosdoener is voor veel ongevallen. 'Je hoort twee handen aan het stuur te hebben en twee ogen op de weg, maar veel mensen worden afgeleid door schermen die in de auto aanwezig zijn. Dan rijden de auto's ook nog dicht bij elkaar op hoge snelheid.'
A7? Attent!
In 2017 voerde Rijkswaterstaat samen met de politie en het Openbaar Ministerie de campagne 'A7? Attent!'. Door middel van voorlichting en extra controles moest een veiliger rijgedrag worden gestimuleerd. Zo lette de politie extra op het gebruik van de mobiele telefoon achter het stuur.
Helft korter
Opvallend aan de cijfers is dat het aantal ongevallen tussen Friesland-Stad en Stad-Duitsland bijna gelijk is, terwijl die route richting Drachten bijna de helft korter is. Van Schepen denkt dat ook hier het verschil in verkeersintensiteit daar debet aan is. Op de wegvakken direct ten westen van Westpoort, ten westen van Hoogkerk, lag de verkeersintensiteit in 2017 op 60400 voertuigen per dag. Aan de andere kant van Stad, net ten oosten van Westbroek, lag de verkeersintensiteit op de wegvakken op 49400 voertuigen per dag.
'Van Groningen naar de Duitse grens wordt de verkeersintensiteit snel lager', zegt Van Schepen. 'Richting Drachten blijft het hoog. Dat verklaart ook dat daar relatief meer ongevallen gebeuren.''
Appels en peren
Het is moeilijk om te zeggen of een weggedeelte gevaarlijker is geworden. Helemaal als je wegen onderling wilt vergelijken. Dat heeft te maken met meerdere factoren, zoals het wegontwerp, de verkeersintensiteit, het gedrag van jij en ik als automobilist (zoals smartphonegebruik achter het stuur), wegwerkzaamheden en weersinvloeden.
Hoe weet Rijkswaterstaat dan als wegbeheerder of bepaalde punten gevaarlijker zijn geworden? 'Stel je voor dat het landelijke gemiddelde op drie ongevallen per kilometer ligt en op een bepaald weggedeelte blijkt dat vier ongevallen te zijn. Dan valt het op', zegt Van Schepen. 'Zo worden we geprikkeld. Dan kijken we of we daar oorzaken voor kunnen vinden. Vinden er bijvoorbeeld meer kop-staartbotsingen plaats of is er bijvoorbeeld sprake van spoorvorming?'
Gevaarlijker
Een voorbeeld van een weg waarbij maatregelen worden genomen is de A7 zelf. Na onderzoek van Rijkswaterstaat, waarin de gegevens van meerdere jaren zijn meegenomen, bleek dat het ongevallencijfer op de A7 tussen Groningen en Joure tot de top van Nederland behoorde.
'Als je naar de weg ten westen van de stad Groningen kijkt, dan blijken sommige weggedeelten qua ongevallen boven het landelijke gemiddelde te liggen', zegt Van Schepen. 'Is de weg dan gevaarlijker? In zeker zin wel.' Volgens Van Schepen moet ook dit wel genuanceerd worden. Zo kan een onderzoek over een andere tijdsperiode weer een ander resultaat opleveren.
Handel
Natuurlijk, een weggesleepte auto is voor een bergingsbedrijf ook handel. Maar dat weerhoudt Cor Collewijn niet van een eigen analyse. 'De hoge snelheid in combinatie met afleiding in de auto zorgt voor veel ongevallen. Ik denk dat ze de maximum snelheid nooit naar 130 kilometer per uur hadden moeten verhogen.'
.png)
 Resato Hydrogen Technology.png)
.gif)
