Op 30 juni 2020 is door burgemeester en wethouders het nieuwe bermbeheerplan voor de gemeente Noordenveld vastgesteld. Het doel van het beheerplan is het vergroten van de biodiversiteit door het behoud en de ontwikkeling van waardevolle kruidenrijke bermen. Hiernaast is bepaald welke bermen kans hebben om zich beter te ontwikkelen en welke beheermaatregelen genomen kunnen worden om de biodiversiteit (verschillende soorten planten en dieren) te verhogen.

Vanuit het platform ‘Heel Drenthe Zoemt’ is aan gemeenten gevraagd hun bermen ecologisch te beheren. In 2019 zijn de gemeentelijke bermen buiten de bebouwde kom geïnventariseerd op voorkomende plantensoorten en is de huidige ecologische kwaliteit bepaald. Deze inventarisatie is de basis geweest voor het onlangs vastgestelde bermbeheerplan.

Beheer is niet voor alle bermen hetzelfde
In het beheer worden de bermen in het buitengebied opgedeeld in voedselrijke tot voedselarme bermen en in bermen die veel tot weinig kans hebben voor een goede ontwikkeling. Hoe het beheer moet worden uitgevoerd is per berm bepaald. Ecologisch beheer wordt toegepast bij de meest waardevolle bermen. Het beheer is gericht op een optimaal ecologisch resultaat. Soorten die in de waardevolle voedselrijke bermen voorkomen zijn onder andere duizendblad, rode klaver, gewoon biggenkruid, vertakte leeuwentand en scherpe boterbloem. Soorten van
de waardevolle voedselarme bermen zijn zilverhaver, mannetjes ereprijs, stijve ogentroost, struikheide en klein vogelpootje.
Bij de minder waardevolle bermen met kans op een goede ontwikkeling wordt verschralingsbeheer toegepast. Dit beheer is gericht op het verschralen van de bodem, het afnemen van de voedselrijkdom in de bodem. Na verloop van tijd kunnen deze bermen ook waardevol worden. Bij de bermen die geen kans hebben op een goede ontwikkeling wordt instandhoudingsbeheer toegepast. Het beheer is gericht op het behoud van de situatie qua bodem en begroeiing.

Maaiperioden en gefaseerd maaien
Afhankelijk van de voedselrijkdom van de bodem en of een berm waardevol is of minder waardevol is, wordt er 1 of 2 maal per jaar gemaaid. In vergelijking met afgelopen jaren gebeurt dit niet in juli maar in mei en oktober/november. Hierdoor hebben de planten voldoende tijd om tot bloei en zaadontwikkeling te komen. Voor de biodiversiteit wordt gefaseerd gemaaid en wordt het maaisel afgevoerd. Stroken begroeiing blijven behouden zodat onder andere insecten hier hun voedsel kunnen vinden en kunnen schuilen. Met het afvoeren van het maaisel wordt de bodem voedselarmer en gaan er meer kruiden groeien.

Bermen belangrijk voor flora en fauna
In het buitengebied zijn de bermen het leefgebied en de verbindingen tussen natuurgebieden voor vele insecten en kleine dieren. Het is daarom belangrijk dat het maaibeheer goed is afgestemd op het behoud en de ontwikkeling van de voorkomende kruidenrijke plantengroei.

Voor de start en uitvoering van natuurlijk bermbeheer is de dagvlinder het Icarusblauwtje benoemd als ‘ambassadeur’ voor de gemeente Noordenveld. Als de berm bestaat uit veel soorten begroeiing en insecten, dan is deze vlinder veelvuldig te zien. Het Icarusblauwtje leeft bij kruidenrijke vegetaties, waaronder bermen, die verspreid door Drenthe voorkomen. Ook gebruikt de dagvlinder bermen om zich tussen gebieden te verplaatsen.

Aanpak exoten in gemeentelijke berm
Exoten zijn soorten die niet op eigen kracht maar door de mens in Nederland terecht zijn gekomen. Dat kan per ongeluk zijn, bijvoorbeeld doordat ze als verstekeling meereizen of opzettelijk door het verhandelen van exotische vijver- en tuinplanten. Een klein deel van de exoten voelt zich prima thuis in zijn nieuwe omgeving. Deze soorten kunnen zich permanent vestigen in onze natuur en zich snel vermeerderen. Dan spreken we van invasieve exoten. Met name de Japanse Duizendknoop en de Reuzenberenklauw zijn soorten die makkelijk in de bermen uitbreiden. De gemeente pakt de Reuzenbereklauw en Japanse Duizendknoop aan door deze regelmatig te maaien. Hierdoor wordt de plant uitgeput en zal deze langzaamaan verdwijnen. De Japanse Duizendknoop is op andere plaatsen lastiger te verwijderen. In Noordenveld wordt Japanse Duizendknoop met de hand verwijderd als ze overlast veroorzaken bij bouwwerken. In het groen worden schapen ingezet om de plant te onderdrukken. Naast de invasieve exoten zorgen het Jacobskruiskruid en de Akkerdistel tot overlast in agrarische percelen. Vanuit de gemeente worden deze planten niet verwijderd in de aangrenzende bermen. Ook deze soort is namelijk goed voor vele insecten. Aangrenzende perceeleigenaren mogen bij overlast wel de planten uit de aangrenzende gemeenteberm trekken.

Voor meer informatie of heeft u vragen, dan kunt u terecht bij de medewerkers van de afdeling Beheer. Zij zijn te bereiken via telefoonnummer 050 50 27 222 of postbus@noordenveld.nl