De coronacrisis heeft voor veel Groningers en Drenten belangrijke gevolgen. Maar niet iedereen wordt even hard geraakt. Zelfstandig ondernemers, 18- tot 34-jarigen en mensen met een minder goede gezondheid hebben veel vaker dan de gemiddelde Groninger en Drent zorgen en problemen door ‘corona’. Onderzoek van Sociaal Planbureau Groningen en Trendbureau Drenthe laat dat duidelijk zien. Ruim 3.400 Groningers en ruim 950 Drenten deden tussen half november en begin december 2020 aan het onderzoek mee.

 


‘Corona’ heeft grote invloed op werk, inkomen sociale contacten en activiteiten, gezondheid en zorg. Daar zijn positieve veranderingen bij, maar verreweg de meeste zijn negatief en ongewenst. Veel gevolgen vloeien voort uit het beleid en de maatregelen van de overheid om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Mensen die bang zijn voor besmetting, leggen zichzelf vaak extra maatregelen op. Dit laatste geldt vooral voor mensen met een slechte gezondheid en ouderen (65+).

 


Het onderzoek laat overigens zien dat ouderen, in vergelijking met andere leeftijdsgroepen, het minst worden beïnvloed door de coronacrisis. Zelfstandig ondernemers, jonge mensen en mensen met een slechte gezondheid zijn de drie groepen die het vaakst negatief worden geraakt.

 


Zelfstandigen zwaar geraakt op gebied van werk en inkomen
Mensen die als zelfstandig ondernemer hun brood verdienen, zijn veel vaker dan mensen met een andere bron van inkomsten hun werk of inkomen (deels) kwijtgeraakt door de coronacrisis. Ook maken ze zich veel vaker zorgen over hun financiën. Bij sommigen staat de toekomst van hun onderneming op het spel.
Uit het meer gedetailleerde Groningse onderzoek komt naar voren dat zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) nog zwaarder zijn getroffen dan ondernemers met personeel. Bijna de helft van de zzp’ers in de provincie Groningen was eind vorig jaar door de coronacrisis werk of inkomen (deels) kwijtgeraakt. Hierbij melden de onderzoekers dat vermoedelijk sprake is van ‘stilte voor de storm’. De verwachting is namelijk dat veel meer bedrijven in de problemen komen als het coronasteunpakket van het Rijk niet meer van kracht is.

 


Jonge mensen op vele fronten getroffen
Zowel het Groninger als het Drents Panel heeft leden vanaf 18 jaar. De jongste leeftijdsgroep in beide panels, de 18- tot 34-jarigen, blijkt op meerdere terreinen meer nadelen van corona te ondervinden dan andere leeftijdsgroepen. Zo komen eenzaamheid, mentale gezondheidsproblemen en inkomensdaling veel vaker voor.

 


Studenten op het mbo of in het hoger onderwijs hebben daarnaast nogal eens last van motivatieproblemen, onvoldoende onderwijskwaliteit en te weinig contact met docenten en medestudenten. De onderzoekers leiden hieruit af dat veel jonge mensen hun toekomstperspectief zien verdampen. Ze wijzen erop dat dit niet alleen voor de jongere generatie zelf, maar voor de hele maatschappij een probleem is.

 


Minder gezonde mensen eenzamer en ongezonder
Mensen met een minder goede gezondheid ondervinden door corona extra problemen. Niet alleen hebben ze vaker last van eenzaamheid en toename van gezondheidsklachten, maar ook van problemen op financieel gebied. Het onderzoek duidt erop dat hoe slechter mensen hun gezondheid ervaren, hoe groter de kans dat ‘corona’ hen negatief beïnvloedt.

 


Over de hele linie is door de coronacrisis bij ongeveer één op de vijf Groningers en Drenthe sprake van slechtere mentale of lichamelijke gezondheid. Het niet kunnen, of durven, ontvangen van benodigde zorg is één van de factoren. Daarnaast spelen andere aspecten van de coronacrisis een rol, zoals het vele thuiswerken en het beperkte sociale leven.

 


Gezamenlijk beleid en aanpak nodig
De onderzoekers verwachten dat niet alle problemen die door ‘corona’ zijn ontstaan, vanzelf overgaan als de crisis achter de rug is. Op basis van het onderzoek denken ze dat vooral de drie vaakst getroffen groepen extra steun kunnen gebruiken. De veerkracht in de samenleving zal zeker aangesproken worden. Daarnaast liggen er belangrijke taken voor gemeenten, provincies en rijksoverheid.