Rekenkamer waarschuwt: vertrouwen in bestuur Noordenveld broos
Rekenkamer waarschuwt: vertrouwen in bestuur Noordenveld broos
Het vertrouwen van inwoners in de lokale democratie in Noordenveld staat onder druk. Dat blijkt uit het rapport Vertrouwen in de lokale democratie, dat op 17 november 2025 door de Rekenkamer officieel is aangeboden aan de voorzitter van de gemeenteraad, burgemeester Klaas Smid. De presentatie vond plaats in de raadzaal van het gemeentehuis. Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau Unraveling, dat hiervoor een uitgebreide enquête hield onder inwoners van de gemeente.
Uit het onderzoek blijkt dat een ruime meerderheid van zo’n zeventig procent van de ondervraagden de relatie met de gemeente als positief beoordeelt. Tegelijkertijd heeft bijna een derde van de inwoners twijfels over het functioneren van het lokaal bestuur. Opvallend is vooral de groep van dertien procent die zegt zeer ontevreden te zijn over de lokale democratie, een percentage dat aanzienlijk hoger ligt dan het landelijke gemiddelde.
Kritiek op gesloten bestuurscultuur
De Rekenkamer noemt verschillende oorzaken voor de onvrede. Participatietrajecten blijken vaak verwachtingen te scheppen die in de praktijk niet waargemaakt kunnen worden. Inwoners gaan er soms vanuit dat zij meer invloed hebben dan feitelijk het geval is, wat leidt tot teleurstelling wanneer besluiten anders uitpakken.
Daarnaast signaleren de onderzoekers dat onder een deel van de inwoners het idee leeft dat de gemeente beheerst wordt door een gesloten netwerk. Begrippen als ‘ons kent ons’, ‘familiecultuur’ en ‘regentencultuur’ komen vaker terug in de reacties. Volgens de Rekenkamer draagt dit beeld bij aan een bredere vertrouwenskloof tussen inwoners en bestuur.
Duidelijkheid en rolvastheid noodzakelijk
Ambtenaren bevestigen dat de rolverdeling tussen bestuur en organisatie niet altijd even scherp is, wat kan zorgen voor misverstanden en onduidelijkheid bij inwoners. Een uniformere en transparantere werkwijze is volgens de Rekenkamer noodzakelijk. Ook adviseert zij bestuurders om vooraf beter uit te leggen hoeveel invloed inwoners daadwerkelijk hebben tijdens inspraakmomenten.
Daarnaast vraagt de Rekenkamer aandacht voor de manier waarop informele gesprekken soms verwachtingen wekken die later niet ingelost kunnen worden. Meer rolvastheid en heldere communicatie moeten helpen om teleurstellingen te voorkomen.
College erkent uitdagingen
Het college van burgemeester en wethouders zegt de bevindingen te herkennen. Het bestuur wijst erop dat méér participatie niet automatisch tot meer tevredenheid leidt: als inwoners uiteindelijk niet krijgen wat zij willen, blijft teleurstelling bestaan, hoe zorgvuldig het proces ook is geweest. Het college benadrukt dat het voor het functioneren van de democratie van belang is dat ook inwoners die het niet eens zijn met een besluit het proces blijven respecteren.
Toch zegt de gemeente werk te willen maken van de aanbevelingen, onder meer op het gebied van transparantie, duidelijke rolverdelingen en het voorkomen van onrealistische verwachtingen.
Ook inwoners hebben een rol
De Rekenkamer richt zich niet alleen tot het gemeentebestuur. Inwoners worden opgeroepen om zich bewust te zijn van de complexe afwegingen die een gemeente moet maken. Een gemeentebestuur kan, zoals de Rekenkamer het verwoordt, “niet iedereen altijd naar de zin maken”. Daarnaast wordt benadrukt dat veel besluiten voortkomen uit landelijke wetgeving, waar de gemeente slechts beperkte invloed op heeft.
Met het rapport in de hand staat Noordenveld volgens de Rekenkamer voor de opdracht om het gesprek met inwoners te versterken en het vertrouwen van de kritische groep te herstellen.
