Hoe ontstaat een verslaving?
Hoe ontstaat een verslaving?
In Nederland tellen we helaas heel veel verslaafden. Veel mensen kampen met een verslaving aan middelen, maar ook gokverslavingen, gameverslavingen en ander soort verslavingen komen veelvuldig voor. De psyche achter de verslaving is soms lastig te begrijpen. Want hoe ontstaat een verslaving? En hoe komt het dat de één verslaafd raakt en de ander moeiteloos middelen kan gebruiken zonder verslaafd te raken?
Experts buigen hier nog altijd hun hoofd over. De kennis hierover is met de jaren wel steeds groter geworden. We weten steeds meer over het ontstaan van een verslaving en waarom sommige mensen hier gevoeliger voor zijn. Met dit artikel duiken we dieper in deze boeiende materie.
Verlangen naar de positieve reactie in het brein
Weet je nog de eerste keer dat je een glas alcohol dronk? De kans is groot dat je het helemaal niet lekker vond. Veel alcoholsoorten moet je leren drinken. Toch hebben de meeste volwassenen dit geleerd en zijn er ook veel mensen verslaafd geraakt aan alcohol. Maar hoe komt dat dan?
Het is een feit dat je niet direct verslaafd raakt aan de smaak. Het gaat hem vooral om de positieve reactie die je ontvangt uit het brein. Eigenlijk komt een verslaving in stand doordat er een beloningssysteem in het brein wordt geactiveerd. Het lichaam maakt na het nuttigen van verslavende middelen of het uitvoeren van bepaalde activiteiten dopamine aan. Dit stofje maakt je gelukkig en doet je ontspannen. Dit gevoel is verslavend.
Dus door hoe je je voelt, verlang je naar meer van het middel of wil je dit vaker gebruiken.
Helaas kan er ook al snel gewenning optreden. Denk maar terug aan je eerste glaasje alcohol. Waarschijnlijk voelde je de effecten van dit glaasje al heel snel en heel sterk. Dat geldt ook als je al tijden niks gedronken hebt en ineens weer een glaasje neemt. Maar wat nou als je dagelijks één glas nuttigt of gewend bent om meerdere glazen te drinken? Je brein went hier ook aan. Hierdoor wordt het effect minder sterk en heb je iets steeds meer en vaker nodig om hetzelfde te bereiken. Hierdoor wint de verslaving steeds meer terrein.
Waarom zijn sommige mensen verslavingsgevoelig?
Er zijn mensen die van de ene in de andere verslaving rollen. Deze mensen noem je verslavingsgevoelig. Maar hoe komt het dat de één hier meer last van heeft dan de ander?
Dit heeft verschillende oorzaken. Met stipt op nummer één moeten we hierbij kijken naar de genetica. In sommige families komen duidelijk meer verslavingen voor. Een kind van ouders met een verslaving heeft dan ook een veel grotere kans om een verslaving te ontwikkelen. Dit is niet alleen door de omgeving waarin zij zijn opgegroeid, maar ook doordat de hersenen waarschijnlijk heviger reageren op verslavende middelen.
Ook andere factoren spelen een belangrijke rol. Denk daarbij aan karakter. Iemand die zich sneller laat beïnvloeden door de omgeving is bijvoorbeeld ook sneller geneigd om verslaafd te raken. De omgeving is ook belangrijk. Als iedereen in de omgeving verslaafd is of middelen gebruikt, is de kans groot dat jij ook niet achter zal blijven.
Gebeurtenissen uit het verleden kunnen ook invloed hebben op het wel of niet ontwikkelen van een verslaving. Mensen met traumagerelateerde klachten kunnen bijvoorbeeld ook sneller verslaafd raken. Bijvoorbeeld doordat zij verdovende middelen als zelfmedicatie gebruiken.