Noordenveld op de kaart: Grootste Neanderthaler-vindplaats van Noord-Nederland ontdekt bij Peest 

In een akker bij Peest, vlak bij het natuurgebied het Noordsche Veld, hebben archeologen een indrukwekkende ontdekking gedaan. Op deze plek zijn de afgelopen jaren zo’n 650 stenen werktuigen gevonden, zoals vuistbijlen, messen en schaven. De vondsten zijn afkomstig van Neanderthalers die hier zo’n 50.000 jaar geleden leefden. Daarmee is dit de grootste oppervlaktevindplaats van Neanderthaler-artefacten in de noordelijke helft van Nederland. Op het terrein zijn zelfs meer vuistbijlen gevonden dan in heel Noord-Nederland bij elkaar.

De plek was al langer bekend bij archeologen. Onder leiding van Neanderthaler-expert Marcel Niekus wordt er al jaren gezocht naar overblijfselen op deze akker. Veel van de voorwerpen werden direct aan de oppervlakte gevonden. Inmiddels is de exacte locatie openbaar gemaakt, omdat er de komende jaren nieuw onderzoek plaatsvindt. De provincie Drenthe gaf hiervoor opdracht, omdat ze meer wil weten over de aanwezigheid van Neanderthalers in deze regio.

Het nieuwe onderzoek richt zich op het gebied rond het beekdal van het Oostervoortsche Diep. De bodem is daar erg geschikt om organisch materiaal zoals hout, botten en plantenresten goed te bewaren. Archeologen hopen hiermee meer te leren over het dagelijks leven van de Neanderthalers. In de zomer van 2025 en 2026 worden eerst boringen uitgevoerd en daarna mogelijk proefsleuven gegraven.

De eerste aanwijzingen voor deze unieke vindplaats dateren uit de jaren ’90, toen een wandelaar een vuistbijl vond aan de rand van het perceel. Die bijl staat nu bekend als de 'vuistbijl van Peest'. In 2007 en 2011 werden al meerdere kleine opgravingen gedaan, waarbij honderden stenen werktuigen naar boven kwamen. In de jaren daarna zijn op meerdere plekken op de akker concentraties van vuursteenafval en werktuigen gevonden.

De provincie Drenthe is inmiddels eigenaar van de grond. Het perceel is aangekocht voor de uitbreiding van het Natuur Netwerk Nederland. Voordat de grond wordt omgevormd tot natuur, wordt eerst het archeologisch onderzoek afgerond. De provincie ziet het als een kans om meer kennis te verzamelen over de prehistorie van Drenthe en om waardevolle plekken als deze beter te kunnen beschermen voor de toekomst.

De provincie Drenthe werkt door heel Drenthe, samen met partners, aan het NNN vanuit het Programma Natuurlijk Platteland voor het versterken van de kwaliteit van natuur. Meer informatie over de ontwikkelingen van het Noordsche veld zijn te vinden via Oostervoortsche Diep | Noordwest - provincie Drenthe